انتقاد بی‌بی‌سی فارسی از جنبش های قوم گرایانه در ایران و ناسیونالیسم تهاجمی آنها

حضور عناصر قومیت گرای پان ترک و پان کرد در بی‌بی‌سی فارسی از جمله مواردی است که بارها با انتقادهایی در میان مخاطبان ایرانی این رسانه مواجه شده است.

اما ظاهراً این روزها اقدام های افراطی قوم گرایانه گروه ها و کشورهای بیرونی حامی این گروه ها در سرکوب مخالفان و سکوت قوم گرایان ترک و کرد در قبال آنها با انتقادهای فزاینده ای مواجه شده است که حتی سبب شده است تا بی‌بی‌سی فارسی نیز به انتقاد از قوم گرایی تهاجمی دست بزند. در همین چهارچوب است که "محمد حیدری" در مطلبی با عنوان "جنبش‌های هویت‌طلب و خطر زایش ناسیونالیسم تهاجمی" در وب سایت بی‌بی‌سی فارسی علی رغم آنکه بار دیگر به گروه های قوم گرای کرد و ترک پیشنهاد می کند که ضمن دست برداشتن از ملی گرایی تهاجمی تمام تلاش خود را برای مقابله با آنچه که استبداد دینی در ایران می خواند جلب کنند، انتقادهای صریحی از رفتارهای قومیت گرایانه شده است که در ادامه به برخی از نکات مهم این یادداشت که در وب سایت بی‌بی‌سی فارسی منتشر شده است اشاره خواهد شد.
نویسنده در ابتدای متن خود بر این باور است که جنبش‌های هویت‌طلب و قوم‌گرای ایران در آستانه زایش نوعی از "ناسیونالیسم تهاجمی" قرار دارند. این نوع از ناسیونالیسم، هم هویت و ماهیت و هم بقای خود را در نفی "دیگری" می‌داند و بنابراین از همان گام اول به دنبال ساختن دشمنی عینی است تا زمینه اتحاد ملی‌قومی فراهم شود. در چنین نگرشی، عدم تحمل چنان رشد می‌کند که تفاوت افکار و گوناگونی روش‌های مبارزه در میان ملت خود را نیز تحمل نخواهد کرد و هر تفاوتی، به تقابل تعبیر شده و موجب ارتداد خواهد شد. کافی است به ادبیات این جریان‌ها توجه شود تا گستردگی حیرت‌انگیز دیگری‌سازی و دشمن‌تراشی آشکار شود. این نوع از ناسیونالیسم برای بقای خود به نفی هرگونه نقد درونی پرداخته و از برخاستن صدای متفاوت نگران است. یک نشانه از این زایش ترسناک، آنجاست که جنبش‌های هویت‌طلب در یک توافق نانوشته، از نقد آشکار اقوام و ملت‌های هم‌زبان خودداری می‌کنند و اخبار سرکوب‌های گسترده در میان آن ملت‌ها واکنشی برنمی‌انگیزد و مسکوت می‌ماند.
محمد حیدری در ادامه با انتقاد از این روند و با ارائه مثال هایی از سرکوب مخالفان در جمهوری آذربایجان، ترکیه و شکنجه کودکان و اعراب توسط نیروهای امنیتی اقلیم کردستان عراق بر این باور است که: فعالان مدنی و هویت‌طلب یا قومگرای ایران، نقض گسترده حقوق بشر در مناطق همزبان خود را نادیده می‌گیرند و حتی گاه به توجیه آن نیز می‌پردازند. به این ترتیب، مهمترین شاخصه نیروهای هویت‌طلب را باید استانداردهای دوگانه آنها در مواجهه با امر سیاسی دانست. برخی فعالان ترک، از یک طرف سرکوب نیروهای مذهبی در آذربایجان را حمایت می‌کنند، و از سوی دیگر شیوه حکمرانی نیروهای مذهبی در ترکیه را ستایش می‌کنند. یا در حالی که از حق تعیین سرنوشت ملت آذربایجان در ایران دفاع می‌کنند، درباره سرنوشت ملت کرد در ترکیه سخنی نمی‌گویند. نیروهای هویت‌طلب کرد نیز در حالی که از خشونت دولتی بی‌پایان در مناطق کردنشین ترکیه سخن می‌گویند، اقدامات مسلحانه چریکهای کرد در شهرهای این کشور و علیه مردم بیگناه را مسکوت گذاشته‌اند. یا در حالی که از سرکوب امنیتی کردستان در ایران خشمگین هستند، درباره سرکوب گسترده مردم عرب در اقلیم کردستان حرفی نمی‌زنند.
در پایان نیز نویسنده معتقد است که: گویا که اولویت جنبش‌های قومی ایران، نه دموکراسی و حقوق برابر همه انسان‌ها، بلکه کوشش برای زایش نوعی از ناسیونالیسم تهاجمی شده است. این برخورد گزینشی با سرکوب و خشونت، و اعمال استانداردهای دوگانه در مواجهه با آن، علاوه بر آنکه موجب بی‌اعتمادی به نیروهای تحول‌خواه منطقه شده، تصویر آینده این منطقه را نیز تاریک کرده است. قبیله‌گرایی‌های مذهبی یا قومی، موجب شده است که زشتی استبداد و سرکوب، نه در واقعیت آن، بلکه تنها در چهره حاکم مستبد و سرکوب‌گر خلاصه شود. ظاهرا هدف نهایی این کشمکش‌ها و مبارزات نیز آن است که مستبدی را کنار زده و مستبد دیگری را جایگزین کنند: از قبیله شما نباشد، بلکه از قبیله ما باشد. مشاهده نظرات

هم رسانی

چگونه می‌توانید این مطلب را به دیگران برسانید؟